ความรู้สึกตัว

คนเมื่อไม่รู้สึกตัวเองก็จะอยู่กับความคิด เมื่ออยู่กับความคิด มันก็ปรุงแต่งไปทำให้เกิดทุกข์ ความคิด กับความรู้สึกตัว เป็นคนละเรื่องกัน ไม่ใช่อันเดียวกัน เมื่อเราพิจารณาให้ดีๆ ถ้าหากคนยังไม่ได้พิจารณาให้ดีแล้ว จะคิดว่าความรู้สึกตัวกับความคิดเป็นอันเดียวกัน เป็นเพราะไม่เข้าใจธรรมะ หลักชีวิตจริงๆ ความรู้สึกตัวนั้นเป็นเรื่องของปัญญา เป็นเรื่องชีวิต เป็นเรื่องอะไรนั้นมันพูดยาก เพราะมันไม่มีตัวตน ความรู้สึกตัวนี้ คนละสัตว์มีทั้งนั้น สัตว์ก็มี แต่ไม่มีความจำมาก เพราะสัญญาไม่มี มีน้อย สัญญาของสัตว์เป็นสัญญากับสัญชาตญาณของมัน แต่คนมีสัญญาตจำได้หมายรู้เพราว่า ตัวของมันเองจะรู้ตัวมันเอง